Międzynarodowy Dzień Języka Ojczystego

” … nie miecz, nie tarcz bronią Języka,
Lecz – arcydzieła”

Dzień 21 lutego to Międzynarodowy Dzień Języka Ojczystego ustanowiony w 1999 roku przez UNESCO. Z tej okazji uczniowie z Klubu Dobrej Książki przygotowali audycję radiową „język, którym się posługujemy świadczy o nas” mającą zwrócić uwagę na piękno naszego języka ojczystego, a także uświadomić nas o najczęściej popełnianych błędach w mowie potocznej.

Uczniowie przybliżyli słuchaczom historię powstania tego święta i wyjaśnili, dlaczego dbałość o rodzimy język jest ważne. Wyjaśnili także, dlaczego niektórych zwrotów i słów nie należy używać w języku oficjalnym, a innych powinno się unikać całkowicie. Poruszyli wiele problemów, z którymi spotykamy się na co dzień, na przykład wulgaryzmy, używanie skrótów i zapożyczeń z języka obcego. Twórcy audycji przeprowadzili badania, które pokazały jak często współczesna młodzież używa wulgaryzmów w życiu codziennym. Na szczęście część młodych ludzi spogląda z dezaprobatą na takie zachowanie i potępia swoich rówieśników za używanie takiego słownictwa. Powinniśmy także pamiętać, że język polski jest bogaty w przeróżne słowa oraz określenia, dlatego nadużywanie słów pochodzących z języków obcych, zwłaszcza angielskiego, kiedy posiadamy odpowiedniki w naszym pięknym języku jest niedopuszczalne i wcale nie świadczy o nas dobrze. Wręcz przeciwnie, pokazuje nasz lekceważący stosunek do języka ojczystego, a my jawimy się jako osoby, które nie znają swojego języka i kierują się modą językową. Człowiek kulturalny i dobrze wychowany powinien posługiwać się językiem zrozumiałym dla swoich rozmówców, a zapożyczenia mogą zostać użyte tylko wtedy, kiedy nie istnieje polski odpowiednik danego słowa. Tworzenie skróconych form popularnych wyrazów jak „komp” zamiast komputer, „muza” zamiast muzyka, czy „nara” – na razie, to popularne zjawisko wśród młodzieży. Charakterystyczną cechą języka mówionego jest nadużywanie tych form i zastępowanie nimi właściwych wyrazów. Należy jednak pamiętać, że formy skrócone zanieczyszczają nasz język i nie mogę być stosowane w mowie oficjalnej.

Twórcy audycji radiowej trafnie zauważyli, że większość z nas używa pewnych słów niepoprawnie, przykładem jest wyraz „strasznie”, który oznacza coś okropnego, 'złego, a traktowany jest przez nas jak zamiennik wyrazu „bardzo”. Słowo „fajny” zastępuje nam większość przymiotników typu „wyśmienity”, „wspaniały”, „niesamowity”, etc. Zapominamy jak bogaty jest język polski i bazujemy na kilku często używanych słowach, podczas gdy istnieje wiele bardziej wyszukanych określeń, które pomogą nam precyzyjniej wyrazić nasze myśli i uczucia.

W audycji przytoczony został utwór Cypriana Norwida „Język ojczysty”. Celem uczniów było przypomnienie jak ważny jest nasz język polski i dlaczego powinniśmy o niego dbać i pielęgnować jego czystość. Słowa Norwida „Nie miecz, nie tarcz bronią Języka, Lecz – arcydzieła!” jasno wskazują, że tradycje i piękno naszego języka są zapisane w naszej narodowej literaturze i dlatego każdy Polak powinien zaznajomić się z najważniejszymi dziełami literackimi.

Czas pomiędzy wypowiedziami uczniów umilały słuchaczom kultowe i znane utwory Marka Grechuty, Andrzeja Piasecznego, Czesława Niemena oraz Grzegorza Turnaua . Audycja w interesujący sposób skłania do refleksji na temat naszego języka i sposobu w jaki jest on przez nas używany. Każdy z nas powinien zadać sobie pytanie, czy odpowiednio szanuje nasz język, który w końcu jest jednym z symboli narodowych. Powinniśmy także pamiętać, że sposób w jaki porozumiewamy się z otoczeniem świadczy o nas, naszej kulturze osobistej i inteligencji.

Przejdź do treści